Có 2 dạng máy bay tiêm kích đánh chặn, phân chia theo đặc tính khác nhau. Tiêm kích đánh chặn phòng thủ điểm là dạng đầu tiên, được thiết kế để cất cánh và bay lên nhanh để tấn công máy bay đối phương có cùng độ cao. Đây là một yêu cầu của thời đại do tầm hoạt động của radar lúc đó bị giới hạn vì vậy những người bảo vệ chỉ có một khoảng thời gian cảnh báo nguy hiểm rất ngắn trước khi phải giao chiến với quân địch. Tiêm kích đánh chặn phòng thủ khu vực được thiết kế lớn hơn nhằm bảo vệ một vùng diện tích rộng lớn khỏi bị tấn công từ trên không. Những thiết kế như vậy chỉ quan trọng trong thời gian Chiến tranh Lạnh, khi Hoa Kỳ và Liên Xô cần chuẩn bị đầy đủ cho việc phòng thủ trên không của những vùng đất rộng lớn riêng biệt của họ.

Cả hai kiểu máy bay đánh chặn này đều phải bỏ đi đặc tính chiến đấu trên không (tức là giao chiến với máy bay chiến đấu của quân địch) do phải đánh đổi giữa một trong hai công năng là gia tốc bay lên cao lớn hay là vận tốc lớn, tương ứng với từng loại tiêm kích đánh chặn. Kết quả thường là các máy bay đánh chặn thường trông rất ấn tượng trên bản vẽ, nhưng đặc tính của chúng về khả năng tốc độ bay, thời gian đạt độ cao cần thiết và hỏa lực đều yếu hơn so với máy bay tiêm kích chuyên dụng. Tuy thế chúng được hướng vào nhiệm vụ phòng chống, chiến đấu trong các trận chiến với những máy bay có cùng thiết kế "ít có năng lực hơn" vì khả năng thao diễn bị hạn chế.

Vào thập niên 1970, vai trò của những máy bay đánh chặn đã dần trở nên mờ nhạt do tính ưu việt của những máy bay tiêm kích chiến đấu hạng nặng đa chức năng đang thống trị trong suy nghĩ của các nhà lãnh đạo quân đội các nước vào lúc đó. Ngoài ra, còn một tranh luận khác, đó là do sự thay đổi to lớn của loại vũ khí có sức công phá và đe dọa to lớn của thời đại - vũ khí hạt nhân đã được chuyển từ các máy bay ném bom sang các hệ thống tên lửa đời mới khác nhau - điều này làm kiểu máy bay tiêm kích đánh chặn không còn giá trị như trước vì mục tiêu chính đã thay đổi. Ngày nay nhiệm vụ đánh chặn thường được chuyển cho máy bay tiêm kích "mainline" (máy bay tiêm kích có vai trò chính trong quân đội); ví dụ, Không quân Hoa Kỳ đặt sự phòng thủ cơ bản vào những máy bay tiêm kích F-15 và F-16. Nhưng Liên Xô là một trường hợp ngoại lệ, họ vẫn duy trì một số lượng máy bay đánh chặn chuyên dụng trong biên chế để bảo vệ cho dải bờ biển của mình, và có lẽ một quốc gia cũng giống như Liên Xô, đó là Vương quốc Anh. Người Anh đã được vào hoạt động một phi đội Panavia Tornado được sửa đổi và thập niên 1980 và hiện nay vẫn còn sử dụng chúng trong khi chờ đợi loại tiêm kích đời mới thay thế là Eurofighter Typhoon.